Historie

De Marke (tribune)

De door de burgemeester van Angerlo, Mr. C. van der Vliet, op 10 oktober 2004 geopende overdekte zittribune op het complex van de VV Angerlo Vooruit heeft de naam de Marke gekregen.

Waar komt deze naam vandaan?

De marke-organisatie is over geheel Europa verspreid geweest. In Nederland voornamelijk in het Oosten van het land. De gehele Achterhoek was in marken verdeeld en in de Liemers vonden we marken in de gemeenten Bergh, Didam, Wehl en Angerlo.

Er zijn thans bijna geen marken meer in ons land. Ook in onze streek zijn ze meer en meer al verdwenen, echter… die in Angerlo bestaat nog steeds en dat is een groot goed.

De geschiedenis gaat zeker terug tot 1603. In het Rijksarchief te Arnhem bevindt zich het oudste markeboek, genaamd ‘Marckenboeck van Angerlosche gemeente beginnende 27 april 1603’.

Uit dit boek blijkt, dat de mark van Angerlo toen al reeds lang bestond en wij mogen aannemen dat sinds het feit dat Angerlo als dorp in 1026 wordt genoemd, er al één of andere markeorganisatie bestond.

De marken waren in feite onverdeelde weidegronden, bossen, moerassen, venen, heidevelden en ook water. Men neemt over het algemeen aan dat daar waar ploeg, zeis of zicht behoren, akkerland, tuinen, boomgaarden en bij de huizen liggende weidegrond alsmede de huizen zelf, geen algemeen bezit, dus geen mark is.

De markgenoten hadden dus het genot van weide, gras, turf, leem, stenen, plaggen, heide en hout. Te denken valt aan de  talrijke ‘Leemkulen’ zoals sommige percelen nu nog wel heten en waar vroeger klei werd geticheld om daarvan stenen te maken.

Het recht was geen persoonlijk, maar een zakelijk recht. Het was oorspronkelijk verbonden aan een huis en hof (boerderij).

Kenmerkend voor die tijd was, dat het gebruik van de gemene gronden niet verbonden was aan rang of stand. In de Marke was elke genoot zijns gelijke.
 
Het markebestuur van Angerlo bestond in 1603 uit:
1 markerichter, 
2 buurrichters, 2 scheuters, 
2 opbranders en 2 opzichters.
Het markebestuur stelde de richtlijnen inzake het gebruik van de marken samen. Op het niet nakomen hiervan stond een straf van een ton bier. 

De huidige inwoners van Angerlo is het nuttigen van één of meer pilsjes dan ook niet kwalijk te nemen. Van oudsher is dit de cultuur.

Anno 2004 bestaat het Markebestuur uit Jonkheer D. van Weede, markerichter, dhr. W. Nieuwenhuis, markeschrijver en dhr. J. Lamers als opzichter.

Bovenstaande is slechts een zeer summiere weergave van de Marke. Mocht u meer over het ontstaan van de Marke te weten willen komen, dan raden wij u de bron aan die wij geraadpleegd hebben en wel het buitengewoon interessante boekje:
De Marke van Angerlo door drs. G.B. Janssen en P. Aaldering, Uitgeverij Rabeling – Doesburg – Hessenreeks deel 3
Angerlo, 10 oktober 2004.

Clublied